ประวัติความเป็นมาของเลื่อนฤทธิ์
ชุมชนเลื่อนฤทธิ์ตั้งอยู่บริเวณสี่แยกวัดตึก ถนนเยาวราช มีเนื้อที่ประมาณ 7 ไร่เศษ อยู่ในความดูแลของสำนักงานทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์ เดิมที่ดินแปลงนี้เป็นของคุณหญิงเลื่อน ภรรยาหลวงฤทธิ์ นายเวร ชาวบ้านจึงเรียกชื่อย่านนี้ว่า เลื่อนฤทธิ์
ต่อมาคุณหญิงเลื่อนได้ขายที่ดินให้กับพระคลังข้างที่ และได้พัฒนาปรับปรุงเป็นตึกแถวพาณิชย์ แล้วเสร็จในสมัยรัชกาลที่ 5 จัดเป็นอาคารพาณิชย์ยุคแรกๆ ของไทย ในช่วงแรกของการใช้งานอาคารนั้น เป็นห้องเช่าของผู้เดินทาง มีโรงน้ำชาตั้งอยู่ในชุมชน
ต่อมาชาวจีนฮากกาหรือจีนแคะย้ายเข้ามาจับจองและอยู่อาศัยจนกายเป็นย่านคนจีนแตะที่สำคัญแห่งหนึ่งในกรุงเทพฯ ซึ่งรู้จักกันในชื่อว่า “เซี่ยงฮู้ตู้” จนเมื่ออุตสาหกรรมผ้าเจริญเติบโตมากขึ้น คนอินเดียและคนจีนกลุ่มอื่นๆ ได้เข้ามาเซ้งตึกและประกอบธุรกิจค้าส่งค้าปลีกผ้า รวมถึงสินค้าอื่นๆ
ราวปี 2544 ชาวชุมชนได้รับหนังสือบอกเลิกเช่า จึงได้รวมตัวกันและเจรจากับสำนักงานทรัพย์สินส่วนพระมหากษัจริย์ ต่อมาสำนักงานฯ ได้เปิดโอกาสให้ผู้เช้าเดิมรวมตัวกันจัดตั้งเป็นบริษัท และเข้ามาทำสัญญาเช่าเพื่อทำการบูรณะปรับปรุงอาคารและพื้นที่ในรูปแบบอาคารอนุรักษ์และด้วยการร่วมแรงร่วมใจและร่วมทุนของชาวบ้านเองทั้งหมด บริษัท ชุมชนเลื่อนฤทธิ์ จำกัด ได้ลงนามในสัญญาเช่ากับสำนักงานฯ ในปี 2555 เป็นต้นแบบของชุมชนอนุรักษ์และะมีส่วนร่วมในการพัฒนาเมือง
ในปี พ.ศ.2555 ที่ชาวชุมชนเลื่อนฤทธิ์ได้รวมตัวกันจัดตั้งเป็นบริษัท
ชุมชนเลื่อนฤทธิ์ จำกัด เพื่อดำเนินการอนุรักษ์อาคารและพื้นที่ของชุมชน
ในระหว่างการสำรวจสภาพอาคารเพื่อออกแบบการอนุรักษ์ ได้ดำเนินโครงการศึกษาทางโบราณคดีในพื้นที่ชุมชนเลื่อนฤทธิ์ โดยวิธีการขุดค้นทางโบราณคดี 2 ระยะ คือ ระยะแรก ในปี 2556 ได้ขุดค้นภายในอาคาร เพื่อนำข้อมูลไปใช้ออกแบบบูรณะอาคารต่อไป ระยะที่สอง
ในปี 2557 – 2558 ระหว่างดำเนินการบูรณะอาคาร
ได้ทำการขุดค้นทางโบราณคดี บริเวณถนนในซอยเลื่อนฤทธิ์ เพื่อตรวจสอบร่องรอยการอยู่อาศัย และการใช้พื้นที่ในอดีต
และได้พบหลักฐานทางโบราณคดีสำคัญมากมาย เช่น ภาชนะดินเผา ข้าวของต่างๆ ที่บ่งบอกถึงวิถีชีวิตของผู้คนที่เลื่อนฤทธิ์ในอดีต และไพ่นกกระจอก ขวดแก้วที่เป็นขวดน้ำหอมของบริษัทบีกริม แผ่นกระจก เกือกม้า เหรียญรัชกาลที่ 5 เปลือกหอยแครง หอยโข่ง แมลงภู่ อีกด้วย
